Câu hỏi: Kính chào Luật sư, tôi xin trình bày vụ việc cụ thể như sau: Tháng 6/2021 ông nội tôi có lập di chúc là để lại cho tôi một mảnh vườn cạnh nhà. Mảnh vườn này là bố của ông nội tặng cho ông.
Đến ngày 22/9/2021 thì ông nội tôi lập một bản di chúc khác là để lại cho tôi một số tiền là 1.000.000.000 đồng. Cả hai bản di chúc đều viết tay, không có công chứng, chứng thực.
Xin hỏi Luật sư, vậy trong hai bản di chúc này, bản di chúc nào mới là hợp lệ?
Trả lời: Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự. Để có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất cho thắc mắc của bạn, Luật Hồng Bách có ý kiến tư vấn như sau:
Theo Bộ luật dân sự 2015 thì di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Như vậy nội dung di chúc thể hiện mục đích dịch chuyển di sản của người chết cho người còn sống và di chúc chỉ có hiệu lực khi người lập di chúc chết. Tức là người để lại tài sản đã chết thì người được hưởng di sản theo di chúc mới có quyền định đoạt, sở hữu, sử dụng về tài sản này hợp pháp. Một di chúc được coi là hợp pháp khi thỏa mãn các điều kiện chung sau: Trong lúc lập di chúc người lập di chúc minh mẫn, tỉnh táo, sáng suốt, không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép; nội dung của di chúc không trái đạo đức xã hội, không vi phạm điều cấm của luật, hình thức không trái với quy định của pháp luật.
Bộ Luật dân sự không quy định một người được phép lập lập bao nhiêu di chúc và cũng không quy định tài sản một người chỉ được lập vào một di chúc. Chỉ cần di chúc định đoạt tài sản đó là di chúc cuối cùng và đảm bảo điều kiện có hiệu lực của di chúc thì được coi là hợp pháp.
Ngoài những điều kiện chung trên, di chúc cần phải thỏa mãn điều kiện về mặt hình thức, nội dung. Cụ thể:
Về mặt hình thức của di chúc:
Hình thức của di chúc là phương thức biểu hiện ý chí của người lập di chúc, là căn cứ pháp lí làm phát sinh quan hệ thừa kế theo di chúc và là chứng cứ bảo vệ quyền lợi cho người được chỉ định trong di chúc. Do đó di chúc phải được lập dưới một hình thức nhất định. Có hai loại hình thức di chúc là hình thức di chúc bằng văn bản và hình thức di chúc miệng.
Di chúc bằng văn bản được quy định tại điều 628 Bộ luật dân sự 2015 bao gồm:
- Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có công chứng.
- Di chúc bằng văn bản có chứng thực.
Trường hợp bạn đưa ra là di chúc viết bằng tay, không có công chứng, chứng thực thì phải thỏa mãn các điều kiện chung kể trên quy định tại khoản 1, 4 điều 630 Bộ luật dân sự 2015. Tại điều 633 Bộ luật dân sự 2015 quy định về di chúc bằng văn bản không có người làm chứng theo đó người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc. Việc lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng phải tuân theo quy định về nội dung của di chúc dưới dây.
Về mặt nội dung của di chúc:
Di chúc hợp pháp phải có đầy đủ các nội dung quy định tại điều 631 Bộ luật dân sự 2015, cụ thể:
“1. Di chúc gồm các nội dung chủ yếu sau:
a) Ngày, tháng, năm lập di chúc;
b) Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
c) Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
d) Di sản để lại và nơi có di sản.
2. Ngoài các nội dung quy định tại khoản 1 Điều này, di chúc có thể có các nội dung khác.
3. Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu, nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.
Trường hợp di chúc có sự tẩy xóa, sửa chữa thì người tự viết di chúc hoặc người làm chứng di chúc phải ký tên bên cạnh chỗ tẩy xóa, sửa chữa.”
Trường hợp của bạn là ông nội có hai bản di chúc, một bản lập vào tháng 6/2021 có nội dung để lại cho bạn một mảnh vườn và bản di chúc lập ngày 22/09/2021 có nội dung để lại cho bạn số tiền là 1.000.000.000 đồng. Hai bản di chúc này có nội dung khác nhau nhằm định đoạt các tài sản khác nhau nên theo quy định của pháp luật cả hai bản di chúc đều có hiệu lực nếu thỏa mãn các điều kiện chung, điều kiện về mặt nội dung, hình thức nêu trên. Do đó bạn được hưởng phần thừa kế gồm một mảnh vườn và 1.000.000.000 đồng.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật sư liên quan đến vấn đề pháp lý bạn đang vướng mắc, nếu còn những nội dung chưa rõ thì bạn có thể phản hồi cho chúng tôi qua địa chỉ:
Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự
Địa chỉ: Số 85 Nguyễn Chí Thanh, phường Láng Hạ quận Đống Đa, Hà Nội
Điện thoại: 024.6299.6666; Fax: 024.62.55.88.66
Web: hongbach.vn; Email: bach@hongbach.vn
