kỷ luật lao động

Xin chào Luật sư, em là sinh viên mới ra trường đang tìm việc. Em được phỏng vấn tại một công ty, trong quá trình phỏng vấn, bên nhân sự có đưa cho em hợp đồng lao động trong đó có một nội dung về việc: Người lao động phải nộp cho công ty một khoản tiền nếu làm sai, làm không đúng yêu cầu được giao. Em có thắc mắc thì bên nhân sự giải thích tiền phạt gồm  tiền trả cho người quản lý để kiểm tra công việc của em và là khoản tiền phạt do em làm sai nhiệm vụ được giao.
Luật sư có thể tư vấn cho em, pháp luật có cho phép công ty phạt tiền của em không? 

Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự. Để có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất cho thắc mắc của bạn, Hongbach.vn có ý kiến tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp doanh nghiệp đưa ra 2 lý do để phạt tiền nhân viên là: trả cho người quản lý kiểm tra công việc và tiền phạt. Theo luật sư 2 lí do này không có căn cứ bởi về bản chất người quản lý được doanh nghiệp trả tiền để giám sát, kiểm tra công việc của cấp dưới. Thứ hai, pháp luật nghiêm cấm hành vi phạt tiền, cắt lương khi xử lý kỷ luật lao động trong doanh nghiệp người lao động. Cụ thể, căn cứ vào khoản 2 Điều 127 Bộ luật Lao động 2019: 

Điều 127. Các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động

1. Xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của người lao động.

2. Phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động.

3. Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định.

Trường hợp doanh nghiệp cố tình quy định về việc phạt tiền, cắt lương của người lao động thì có thể bị xử lý hành chính theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 18 Nghị định 28/2020/NĐ-CP Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính lao động bảo hiểm xã hội, đưa người lao động việt nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, như sau: 

Điều 18. Vi phạm quy định về kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất

3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi sau đây:

b) Dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động;

Đồng thời, doanh nghiệp phải chịu biện pháp khắc phục hậu quả theo điểm a khoản 4 Điều 18 Nghị định 28/2020/NĐ-CP: 

4. Biện pháp khắc phục hậu quả

a) Buộc trả lại khoản tiền đã thu hoặc trả đủ tiền lương cho người lao động đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm b khoản 3 Điều này;

Trên thực tế, khi người lao động hoàn thành không tốt công việc được giao, người lao động có thể áp dụng xử lý kỉ luật bằng cách giảm tiền thưởng hoặc kéo dài thời hạn nâng lương nhưng không quá 06 tháng. 

Tuy nhiên, pháp luật quy định trường hợp ngoại lệ doanh nghiệp có thể khấu trừ tiền lương của người lao động căn cứ tại Điều 102 Bộ luật lao động 2019 như sau: 

Điều 102. Khấu trừ tiền lương

1. Người sử dụng lao động chỉ được khấu trừ tiền lương của người lao động để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 129 của Bộ luật này.

2. Người lao động có quyền được biết lý do khấu trừ tiền lương của mình.

3. Mức khấu trừ tiền lương hằng tháng không được quá 30% tiền lương thực trả hằng tháng của người lao động sau khi trích nộp các khoản bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, thuế thu nhập cá nhân.

Người lao động phải bồi thường thiệt hại cho doanh nghiệp trong các trường hợp sau:  

Điều 129. Bồi thường thiệt hại

1. Người lao động làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật hoặc nội quy lao động của người sử dụng lao động.
Trường hợp người lao động gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại nơi người lao động làm việc thì người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương theo quy định tại khoản 3 Điều 102 của Bộ luật này.

2. Người lao động làm mất dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động giao hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường hoặc nội quy lao động; trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm; 

Trường hợp do thiên tai, hỏa hoạn, địch họa, dịch bệnh nguy hiểm, thảm họa, sự kiện xảy ra khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép thì không phải bồi thường.

Trên đây là nội dung tư vấn của Hongbach.vn liên quan đến vấn đề pháp lý bạn đang vướng mắc, nếu còn những vấn đề chưa rõ thì bạn có thể phản hồi cho chúng tôi qua địa chỉ: 

Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự 
Trụ sở: Số 85 Nguyễn Chí Thanh, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội
Điện thoại: 024.6299.6666; Fax: 024.62.55.88.66
Web: hongbach.vn; Email: bach@hongbach.vn

Kính chào luật sư. Tôi có nội dung vướng mắc pháp lý như sau, mong luật sư tư vấn giải đáp cho tôi. 
Công ty tôi đang sử dung 15 người lao động. Thời gian qua Công ty tôi có ban hành Quy chế cho người lao động, để thực hiện các nội quy lao động của Công ty đề ra. Sắp tới Công ty tôi có đoàn thanh tra lao động của tỉnh kiểm tra. Vậy, luật sư cho tôi hỏi, Công ty tôi phải làm như thế nào để khi đoàn kiểm tra tiến hành kiểm tra không xử phạt về nội dung này. Mong nhận được sự tư vấn, hỗ trợ của luật sư. Trân trọng cảm ơn!

Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự. Để có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất cho thắc mắc của bạn, Hongbach.vn có ý kiến tư vấn như sau:

Theo bạn trình bày Công ty bạn đang sử dụng trên 15 người lao động. Do đó, căn cứ theo Khoản 1 Điều 118 Bộ luật lao động 2019 và Điều 69 Nghị định 145/2020/NĐ-CP thì Công ty bạn có trách nhiệm ban hành nội quy lao động để người lao động chấp hành các quy định về lao động, kỷ luật, thời giờ lao động tại Doanh nghiệp của bạn.

 Hiện nay, Công ty bạn đang sử dụng quy chế để quản lý người lao động theo chúng tôi đánh giá Quy chế này không phù hợp với các quy định của Bộ luật lao động. Do đó, để tránh bị xử phạt trong quá trình đoàn thanh tra lao động thanh kiểm tra các hoạt động tại doanh nghiệp của bạn thì Công ty bạn cần tiến hành thủ tục soạn thảo Nội quy lao động và đăng ký nội quy lao động tại Sở Lao động thương binh và xã hội nơi doanh nghiệp có trụ sở.

1. Về nguyên tắc xây dựng nội quy lao động thì các nội dung trong nội quy lao động không được trái pháp luật về lao động và quy định của pháp luật có liên quan và đảm bảo một số nội dung yêu cầu bắt buộc sau đây:  

+ Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi: quy định thời giờ làm việc bình thường trong 01 ngày, trong 01 tuần; ca làm việc; thời điểm bắt đầu, thời điểm kết thúc ca làm việc; làm thêm giờ (nếu có); làm thêm giờ trong các trường hợp đặc biệt; thời điểm các đợt nghỉ giải lao ngoài thời gian nghỉ giữa giờ; nghỉ chuyển ca; ngày nghỉ hằng tuần; nghỉ hằng năm, nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương;

+ Trật tự tại nơi làm việc: quy định phạm vi làm việc, đi lại trong thời giờ làm việc; văn hóa ứng xử, trang phục; tuân thủ phân công, điều động của người sử dụng lao động;

+ An toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc: trách nhiệm chấp hành các quy định, nội quy, quy trình, biện pháp bảo đảm về an toàn, vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ; sử dụng và bảo quản các phương tiện bảo vệ cá nhân, các thiết bị bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc; vệ sinh, khử độc, khử trùng tại nơi làm việc;

+ Phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc; trình tự, thủ tục xử lý hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc: người sử dụng lao động quy định về phòng, chống quấy rối tình dục theo quy định tại Điều 85 Nghị định này;

+ Bảo vệ tài sản và bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động: quy định danh mục tài sản, tài liệu, bí mật công nghệ, bí mật kinh doanh, sở hữu trí tuệ; trách nhiệm, biện pháp được áp dụng để bảo vệ tài sản, bí mật; hành vi xâm phạm tài sản và bí mật;

+ Trường hợp được tạm thời chuyển người lao động làm việc khác so với hợp đồng lao động: quy định cụ thể các trường hợp do nhu cầu sản xuất, kinh doanh được tạm thời chuyển người lao động làm việc khác so với hợp đồng lao động;

+ Các hành vi vi phạm kỷ luật lao động của người lao động và các hình thức xử lý kỷ luật lao động: quy định cụ thể hành vi vi phạm kỷ luật lao động; hình thức xử lý kỷ luật lao động tương ứng với hành vi vi phạm;

+ Trách nhiệm vật chất: quy định các trường hợp phải bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi gây thiệt hại tài sản; do làm mất dụng cụ, thiết bị, tài sản hoặc tiêu hao vật tư quá định mức; mức bồi thường thiệt hại tương ứng mức độ thiệt hại; người có thẩm quyền xử lý bồi thường thiệt hại;

+ Người có thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động: người có thẩm quyền giao kết hợp đồng lao động bên phía người sử dụng lao động quy định tại khoản 3 Điều 18 của Bộ luật Lao động hoặc người được quy định cụ thể trong nội quy lao động

Sau khi thực hiện xong thủ tục xây dựng nội quy lao động, Doanh nghiệp bạn cần tiến hành thủ tục đăng ký nội quy lao động tại Sở Lao động nơi doanh nghiệp bạn có trụ sở.

2.Thành phần hồ sơ đăng ký nội quy lao động bao gồm:

i)    Văn bản đề nghị đăng ký nội quy lao động;

ii)    Nội quy lao động;

iii)    Văn bản góp ý của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở;

iv)    Các văn bản của người sử dụng lao động có quy định liên quan đến kỷ luật lao động và trách nhiệm vật chất (nếu có);

Nội quy lao động có hiệu lực sau 15 ngày kể từ ngày cơ quan nhà nước có thẩm quyền về lao động nhận được đầy đủ hồ sơ đăng ký nội quy lao động.

Trên đây là nội dung tư vấn của Công ty chúng tôi liên quan đến vấn đề pháp lý bạn đang vướng mắc, nếu còn những vấn đề chưa rõ thì bạn có thể phản hồi cho chúng tôi qua địa chỉ: 

Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự 
Trụ sở: Số 85 Nguyễn Chí Thanh, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội
Điện thoại: 024.6299.6666; Fax: 024.62.55.88.66
Web: hongbach.vn; Email: bach@hongbach.vn

Kính chào Luật sư! Ở công ty tôi, sếp ra quy định ai đi làm muộn sẽ bị phạt 100.000 đồng/lần, đi trễ quá ba lần trên 1 tháng sẽ bị trừ hai ngày lương. Sếp ra quy định vậy có đúng pháp luật hay không? Trường hợp nào thì sếp được phạt tiền, cắt lương của nhân viên?

Chào bạn! Cảm ơn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự. Để có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất cho thắc mắc của bạn, Hongbach.vn có ý kiến tư vấn như sau:

Quy định về thời gian vào làm mà người sử dụng lao động - "sếp" nơi bạn làm việc đưa ra được pháp luật lao động định nghĩa là kỷ luật lao động. Kỷ luật lao động là những quy định về việc tuân theo thời gian, công việc, điều hành sản xuất kinh doanh do người sử dụng lao động (NSDLĐ) ban hành trong nội quy lao động.

Trong trường hợp của bạn, việc người sử dụng lao động, sếp của bạn quy định thời gian đi làm là hợp pháp và đảm bảo tính kỉ luật, hiệu quả của công việc. Bộ luật Lao động 2019 (BLLĐ 2019) quy định một trong cách nghĩa vụ của người lao động (NLĐ) là: 

Điều 5. Quyền và nghĩa vụ của người lao động:

2. Người lao động có các nghĩa vụ sau đây:

b) Chấp hành kỷ luật lao động, nội quy lao động; tuân theo sự quản lý, điều hành, giám sát của người sử dụng lao động;

Đồng thời, BLLĐ 2019 cũng cho phép NSDLĐ có quyền được xử lý vi phạm kỷ luật lao động trong trường hợp NLĐ không tuân thủ kỷ luật. Theo quy định của BLLĐ2019, NSDLĐ có quyền: 

Điều 6. Quyền và nghĩa vụ của người sử dụng lao động

1. Người sử dụng lao động có các quyền sau đây:

a) Tuyển dụng, bố trí, quản lý, điều hành, giám sát lao động; khen thưởng và xử lý vi phạm kỷ luật lao động;

Một vấn đề cần lưu ý, NSDLĐ không được tự ý xử lý vi phạm kỷ luật mà phải tuân theo các hình thức xử lý luật định đồng thời không được thực hiện cách hành vi xử lý vi phạm lỷ luật mà pháp luật không cho phép. BLLĐ 2019 quy định điều cụ thể như sau: 

Điều 124. Hình thức xử lý kỷ luật lao động

1. Khiển trách.

2. Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng.

3. Cách chức.

4. Sa thải.

Điều 127. Các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động

1. Xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của người lao động.

2. Phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động.

3. Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định.

Từ các căn cứ trên, có thể nhận định, việc phạt tiền, cắt lương để xử lý vi phạm kỷ luật lao động là hành vi vi phạm pháp luật. Trong trường hợp của bạn, nếu có căn cứ NSDLĐ vi phạm pháp luật thì NLĐ hoàn toàn có quyền khiếu nại đến NSDLĐ hoặc Chánh Thanh tra sở Lao động – Thương binh và Xã hội theo quy định tại Nghị định 24/2018/NĐ-CP để được bảo về quyền và lợi ích hợp pháp. 

Pháp luật lao động có quy định về chết tài khi thực hiện xử lý kỷ luật không đúng với quy định của pháp luật thì NSDLĐ, doanh nghiệp có thể phải chịu xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Khoản 3 Khoản 4 Điều 19 Nghị định 12/2022/NĐ-CP: 

Điều 19. Vi phạm quy định về kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất

3. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi sau đây:

b) Dùng hình thức phạt tiền hoặc cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động

4. Biện pháp khắc phục hậu quả

d) Buộc người sử dụng lao động trả lại khoản tiền đã thu hoặc trả đủ tiền lương cho người lao động đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm b khoản 3 Điều này.

Do đó, "sếp" ra quy định trừ lương để xử lý kỷ luật lao động là hành vi vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, về phía bạn là NLĐ cũng cần tuân thủ các quy định của công ty, doanh nghiệp một cách nghiêm chỉnh bởi pháp luật quy định việc tuân thủ kỷ luật lao động là nghĩa vụ của NLĐ.

Đồng thời, trong thực tiễn, NSDLĐ hoàn toàn có thể căn cứ vào việc bạn vi phạm kỷ luật lao động để cân nhắc số tiền thưởng hoặc xem xét kéo dài thời hạn nâng lương của bạn. 

Trên đây là nội dung tư vấn của Hongbach.vn liên quan đến vấn đề pháp lý bạn đang vướng mắc. Nếu còn những vấn đề chưa rõ thì bạn có thể phản hồi cho chúng tôi qua địa chỉ: 

Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự 
Trụ sở: Số 85 Nguyễn Chí Thanh, phường Láng Hạ quận Đống Đa, Hà Nội
Điện thoại: 024.6299.6666; Fax: 024.62.55.88.66
Web: hongbach.vn; Email: bach@hongbach.vn