mê tín dị đoan

 Gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng đang lan truyền hình ảnh chủ nhân của câu nói “Đúng nhận, sai cãi” bị cơ quan cảnh sát điều tra mời lên làm việc. Vậy, hành vi xem bói, xem tarot lúc nào cũng vi phạm pháp luật?

Chào bạn! Cảm ơn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự. Để có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất cho thắc mắc của bạn, Hongbach.vn có ý kiến tư vấn như sau:

1. Thế nào là xem bói?

Bói toán là một tập tục đã xuất hiện từ thời xa xưa và được sử dụng để dự đoán tương lai, xem các sự kiện trong quá khứ. Thầy bói sử dụng các yếu tố bên ngoài, như ngày sinh hoặc đường chỉ tay của một người để đưa ra dự đoán. Có hai loại bói toán: khoa học (sử dụng các phép tính) và phi khoa học (dựa vào trực giác). Tuy nhiên, trên thực tế, hầu hết các thầy bói đều kết hợp cả hai hình thức. Bói toán, là hành động dự đoán các sự kiện trong tương lai, thường được gọi là lời tiên tri. Tuy nhiên, bản chất của bói toán là nó có thể được tính toán và có mối quan hệ nhân quả giữa các sự kiện trong quá khứ và tương lai của một người. Khi chuẩn bị làm những việc quan trọng trong đời như cưới vợ, làm nhà, mua xe, người ta thường tìm đến thầy bói để được hướng dẫn. Bói toán là một loại hoạt động thường gắn liền với tôn giáo vì nó dựa trên niềm tin cá nhân của một người vào thế giới tâm linh. Xem bói là cách để con người trút bỏ tâm lý lo lắng, vạch cho mình một dự tính cho tương lai.

2. Hành vi tổ chức xem bói bị xử phạt như thế nào?

Về xử lý vi phạm hành chính 

Khi việc xem bói biến tướng trở thành hành vi mê tín dị đoan với những tác động tiêu cực đến đời sống xã hội, thì hành vi mê tín dị đoan này được xem là vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính. 

Cụ thể căn cứ tại khoản 4 và khoản 7 Điều 14 Nghị định 38/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo có quy định:

- Hành vi tham gia hoạt động mê tín dị đoan trong lễ hội có thể bị phạt tiền từ 03-05 triệu đồng

- Tổ chức hoạt động mê tín dị đoan có thể bị phạt tiền từ 15-20 triệu đồng.

Như vậy, hành vi tổ chức xem bói nhằm mục đích xấu, trục lợi thì được xem như là hành vi tổ chức hoạt động mê tín dị đoan, cá nhân có thể bị phạt lên đến 20 triệu đồng.

Đối với người tham gia cũng sẽ bị phạt, cao nhất có thể bị phạt tiền lên đến 05 triệu đồng.

Về truy cứu trách nhiệm hình sự

Căn cứ Điều 320 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 có quy định Tội hành nghề mê tín, dị đoan như sau:
Người nào dùng bói toán, đồng bóng hoặc các hình thức mê tín, dị đoan khác đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10-100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

- Làm chết người;

- Thu lợi bất chính 200 triệu đồng trở lên;

- Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10-50 triệu đồng.

Như vậy, đối với hành vi xem bói mà không đúng theo quy định của pháp luật thì tuỳ vào từng trường hợp nhẹ thì bị xử phạt hành chính hoặc có thể bị truy tố trách nhiệm hình sự nếu có dấu hiệu.

Trên đây là nội dung tư vấn của Hongbach.vn liên quan đến vấn đề pháp lý bạn đang vướng mắc, nếu còn những vấn đề chưa rõ thì bạn có thể phản hồi cho chúng tôi qua địa chỉ: 

Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự 
Trụ sở: Số 85 Nguyễn Chí Thanh, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội
Điện thoại: 024.6299.6666; Fax: 024.62.55.88.66
Web: hongbach.vn; Email: bach@hongbach.vn

Chào Luật sư, những ngày gần đây tôi thấy nhiều người quay video xem bói, cổ súy cho hành động mê tín dị đoan, xuất hiện trên mạng xã hội ngày càng tràn lan. Cho tôi hỏi hành vi này có bị pháp luật cấm không và mức xử phạt như nào? Mong Luật sư giải đáp giúp tôi. 

Chào bạn! Cảm ơn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự. Để có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất cho thắc mắc của bạn, Hongbach.vn có ý kiến tư vấn như sau:

Mê tín dị đoan là gì?

Hiện nay, mê tín dị đoan được thể hiện đa dạng dưới nhiều hành vi. Mặc dù chưa có khái niệm cụ thể nhất cho mê tín dị đoan nhưng trên thực tế, có thể tổng hợp được rằng: “mê tín dị đoan chính là việc mà con người ta đặt niềm tin quá lớn hay còn gọi là mù quáng vào những điều không có thật, những điều hết sức vô lý và thường đi ngược lại với những quy luật tự nhiên”. 

Đây là một hành vi gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực tới từng cá nhân, gia đình và toàn xã hội.  Trong thời buổi hiện nay, có nhiều cá nhân lợi dụng vấn đề này để lừa đảo, trục lợi từ những người nhẹ dạ cả tin, những người có quan điểm, cách nhìn nhận dễ bị lung lay.

Một số ví dụ về mê tín dị đoan phổ biến nhất như sau:

- Các hình thức gọi hồn, cúng cô hồn;

- Xem bói khi có vấn đề xảy ra hoặc xem bói đầu năm;

- Chữa bệnh bằng ma thuật, cúng bái thần linh, trừ tà,….

Mức xử phạt đối với hành vi cổ súy mê tín dị đoan thông qua mạng xã hội

Căn cứ Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP, sửa đổi bởi Khoản 37 Điều 1 Nghị định 14/2022/NĐ-CP quy định như sau:

Điều 101. Vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội

1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau:

a) Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân;

b) Cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc;

c) Cung cấp, chia sẻ thông tin miêu tả tỉ mỉ hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn;

d) Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc;

đ) Cung cấp, chia sẻ các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc chưa được phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu;

e) Quảng cáo, tuyên truyền, chia sẻ thông tin về hàng hóa, dịch vụ bị cấm;

g) Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia;

h) Cung cấp, chia sẻ đường dẫn đến thông tin trên mạng có nội dung bị cấm.

2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

3. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này.

Ngoài ra, khoản 3 Điều 4 Nghị định này quy định nêu trên là mức phạt tiền áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của tổ chức. Trường hợp cá nhân có hành vi vi phạm như của tổ chức thì mức phạt tiền bằng 1/2 mức phạt tiền đối với tổ chức.

Như vậy, trong trường hợp cá nhân cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan thì bị xử phạt 5.000.000 đến 10.000.000 đồng theo quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP và buộc phải gỡ bỏ những video này trên mạng xã hội. 

Trên đây là nội dung tư vấn của Hongbach.vn liên quan đến vấn đề pháp lý bạn đang vướng mắc, nếu còn những vấn đề chưa rõ thì bạn có thể phản hồi cho chúng tôi qua địa chỉ: 

Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự 
Trụ sở: Số 85 Nguyễn Chí Thanh, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội
Điện thoại: 024.6299.6666; Fax: 024.62.55.88.66
Web: hongbach.vn; Email: bach@hongbach.vn