cháy chân cầu Vĩnh Tuy

Câu hỏi: Vừa qua tại chân cầu Vĩnh Tuy (Hà Nội) xảy ra vụ hỏa hoạn làm nhiều phương tiện giao thông bị cháy, bị hư hại. Vậy, pháp luật có cho phép kinh doanh dưới chân, gầm cầu hay không và hậu quả vụ việc do đơn vị nào chịu trách nhiệm?

Trả lời: Cảm ơn Quý khách hàng đã quan tâm và gửi câu hỏi về cho Luật Hồng Bách. Với nội dung câu hỏi của bạn, Luật sư có quan điểm tư vấn như sau:

Vì phần đất chân, gầm cầu thuộc đất xây dựng cơ sở hạ tầng, kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ nên theo quy định tại khoản 3 điều 7 Luật Đường bộ 2024 pháp luật cấm việc lấn, chiếm, sử dụng, xây dựng trái phép công trình trong phạm vi bảo vệ kết cấu hạ tầng đường bộ. Theo khoản 1 điều 19 Luật Đường bộ 2024 thì: Trong phạm vi bảo vệ kết cấu hạ tầng đường bộ, không xây dựng công trình khác, trừ một số công trình đặc thù nhưng phải được sự chấp thuận của Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Tuy nhiên, quy định tại điều này, không có việc pháp luật cho phép xây dựng công trình bãi trông, giữ xe.

Pháp luật hiện chưa có quy định cụ thể về diện tích tối đa, tối thiểu của một bãi xe. Tuy nhiên, căn cứ theo Quy chuẩn QCVN 01:2021/BXD ban hành kèm Thông tư số 01/2021/TT-BXD quy chuẩn, diện tích đỗ xe đối với một chỗ đỗ xe trong bãi như sau: Ô tô con 25m2; Xe máy 3m2; Xe đạp 0,9m2; Ô tô buýt 40m2 và Ô tô tải 30m2. Ngoài ra, số chỗ đỗ xe ô tô con tối thiểu phải tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật cho từng loại công trình cụ thể. 

Như vậy, pháp luật chưa có quy định về diện tích một bãi đỗ xe tiêu chuẩn, song khi kinh doanh bãi đỗ xe, đơn vị quản lý phải đảm bảo diện tích các ô đỗ xe theo quy định của pháp luật. Do đó, có thể nhận định việc dùng gầm cầu vượt để kinh doanh làm bãi xe là không đáp ứng quy chuẩn này và vừa trái luật, gây tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ.

Thực tế, đã có việc cháy, nổ xảy ra, có thiệt hại về tài sản xảy ra. Do đó, để làm rõ trách nhiệm, lỗi của các Bên có liên quan, cơ quan chức năng cần tiến hành điều tra nhằm làm rõ một số vấn đề như vụ việc có dấu hiệu hình sự hay không, nguyên nhân xảy ra vụ cháy, giá trị bị thiệt hại, lỗi của chủ thể nào, các quy định về phòng cháy, chữa cháy có được đơn vi kinh doanh chấp hành nghiêm chỉnh hay không, có trách nhiệm của Cơ quan quản lý nhà nước hay không…

Xét về bản chất mối quan hệ dân sự trong việc gửi giữ xe là giữa Bên gửi và Bên giữ tài sản. Trong đó, bên gửi giao tài sản, phải trả tiền công cho bên giữ còn bên giữ nhận tài sản để bảo quản và trả lại tài sản đó khi hết thời hạn hợp đồng. Đồng thời, theo Điều 557 Bộ luật Dân sự 2015, bên giữ tài sản trong trường hợp có lỗi dẫn tới thiệt hại, làm mất, hư hỏng tài sản gửi giữ thì có trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp bất khả kháng. 

Về trách nhiệm dân sự, theo Điều 556 Bộ luật Dân sự 2015, người gửi xe bị cháy nổ, hư hỏng gây thiệt hại có quyền yêu cầu chủ thể quản lý, kinh doanh bãi đỗ xe phải bồi thường thiệt hại nếu có lỗi dẫn tới làm mất, hư hỏng tài sản gửi giữ.

Về trách nhiệm hình sự, trong trường hợp cơ quan chức năng kết luận bãi xe có vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy gây thiệt hại về tài sản từ 100 triệu đồng trở lên thì chủ thể kinh doanh có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 313 Bộ luật Hình sự năm 2015 về tội Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy. Trường hợp giá trị tài sản thiệt hại dưới 500 triệu đồng, mức phạt áp dụng là phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù 2 - 5 năm. 

Trường hợp giá trị tài sản thiệt hại từ 500 triệu tới dưới 1,5 tỷ đồng, mức phạt có thể áp dụng là 5-8 năm tù. 

Hai trách nhiệm pháp lý nêu trên không loại trừ nhau.

Nội dung bài viết này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không được coi là ý kiến tư vấn pháp lý chính thức của Luật Hồng Bách đối với bất kỳ trường hợp hay vụ việc cụ thể nào. Để được hỗ trợ tư vấn chi tiết, Quý khách hàng vui lòng liên hệ Luật Hồng Bách theo thông tin dưới đây:

Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự
Trụ sở: Phòng 403 tầng 4, số 85 Nguyễn Chí Thanh, phường Giảng Võ, thành phố Hà  Nội.
Điện thoại: 024.6299.6666                                        Email: info@hongbach.vn