đặc xá

Chào Luật sư, Luật sư có thể tư vấn cho tôi những quy định về đặc xá năm 2022 không? 

Chào bạn! Cảm ơn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự. Để có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất cho thắc mắc của bạn, Hongbach.vn có ý kiến tư vấn như  sau:

Quyết định đặc xá (số 766/2022/QĐ-CTN) tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân dịp Quốc khánh 2/9.

Theo quyết định của Chủ tịch nước, thời gian đã chấp hành án phạt tù để xét đặc xá tính đến ngày 31/8/2022. Các đối tượng đặc xá bao gồm: người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.

Để được đặc xá, người đang chấp hành án phải đáp ứng được các điều kiện. 

Tiêu chí đầu tiên được xét đến là ý thức cải tạo tốt, được xếp loại từ khá trở lên; chấp hành án tù ít nhất 1/2 thời gian phạt hoặc 15 năm tù.... Nếu những người này được giảm thời gian chấp hành án phạt tù thì thời gian đó không được tính là đã chấp hành.

Một điều kiện khác là phạm nhân phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là tiền, đã nộp án phí. Phạm nhân thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác và lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt nên không thể thi hành tiếp phần còn lại cũng được xem xét. Riêng tội phạm tham nhũng cần thực hiện xong hết các nghĩa vụ này.

Người lập công, mắc bệnh hiểm nghèo, đau ốm thường xuyên, khuyết tật, từ đủ 70 tuổi trở lên, là lao động duy nhất trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn, nữ phạm nhân có thai hoặc có con dưới 3 tuổi đang ở cùng... sẽ được xem xét đặc xá khi chấp hành ít nhất 1/3 hoặc 2/5 thời gian án tù hay 13 năm với tù nhân chung thân được giảm xuống án tù có thời hạn.

Bên cạnh đó, có nột số trường hợp thuộc diện không được đặc xá dịp Quốc khánh năm nay. 

Đó là những người bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc; tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; tội bạo loạn; tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội phá rối an ninh; tội chống phá cơ sở giam giữ; tội khủng bố hoặc một trong các tội quy định tại Chương các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh của Bộ luật Hình sự.

Ngoài ra, những người phạm tội giết người có tổ chức, hoặc có tính chất côn đồ hoặc thực hiện tội phạm một cách man rợ, cố ý gây thương tích có tổ chức hoặc có tính chất côn đồ hoặc phạm tội nhiều lần đối với một người hoặc một lần đối với nhiều người hoặc dùng a-xít nguy hiểm hoặc hóa chất nguy hiểm; hiếp dâm có tính chất loạn luân; hiếp dâm trẻ em (theo Bộ luật Hình sự năm 1999) hoặc hiếp dâm người dưới 16 tuổi… cũng thuộc trường hợp không được đặc xá.

Đặc xá là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, thể hiện tính nhân văn, nhân đạo, khoan hồng

Điều kiện đặc xá năm 2022 theo quyết định của Chủ tịch nước cơ bản không có thay đổi lớn so với năm 2021.

Năm 2021, đã đặc xá cho hơn 3.000 phạm nhân, mặc dù trong bối cảnh đại dịch COVID-19 phức tạp nhưng qua theo dõi có 2 trường hợp phạm nhân được đặc xá tái phạm tội, còn lại tất cả phạm nhân khi về nơi cư trú đều hòa nhập tích cực với cộng đồng. Từ thực tiễn này cho thấy, các điều kiện đặc xá như thời gian qua phù hợp với công tác giáo dục phạm nhân.

Trên đây là nội dung tư vấn của Hongbach.vn liên quan đến vấn đề pháp lý bạn đang vướng mắc, nếu còn những vấn đề chưa rõ thì bạn có thể phản hồi cho chúng tôi qua địa chỉ:

Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự
Địa chỉ: Số 85 Nguyễn Chí Thanh, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội.
Điện thoại: 024.6299.6666: Fax: 024.62.55.88.66
Email: bach@hongbach.vn; Web: hongbach.vn

Bạn Hà Quang Tuyến ở tỉnh Thái Bình hỏi: Tôi có anh trai phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản bị Tòa án tỉnh xử phạt 4 năm tù, hiện nay đã cải tạo  được 3 năm. Tôi xin hỏi nếu anh tôi được tha tù trước thời hạn Viện kiểm sát nhân dân tỉnh với chức năng kiểm sát có kiểm sát việc lập hồ sơ đề nghị tha tù trước thời hạn không ạ? Xin cám ơn.

Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự. Để có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất cho thắc mắc của bạn, Hongbach.vn có ý kiến tư vấn như sau:

Tha tù trước thời hạn có điều kiện là biện pháp được Tòa án áp dụng đối với người đang chấp hành án phạt tù khi có đủ các điều kiện theo quy định của Bộ luật Hình sự, xét thấy không cần buộc họ phải tiếp tục chấp hành án phạt tù tại cơ sở giam giữ (Điều 1 Nghị quyết số 01/NQ-HĐTP ngày 24/4/2018 của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao).

Kiểm sát việc đề nghị tha tù trước thời hạn có điều kiện 

Thực hiện chức năng kiểm sát: Viện kiểm sát cấp tỉnh kiểm sát việc lập hồ sơ đề nghị tha tù trước hời hạn có điều kiện bảo đảm đúng điều kiện, trình tự, thủ tục theo quy định của điều  66, điều 106 Bộ luật Hình sự (BLHS) điều 368 Bộ luật tố tụng hình sự (BLTTHS).

Điều 66. Tha tù trước thời hạn có điều kiện :

1. Người đang chấp hành án phạt tù có thể được tha tù trước thời hạn khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) phạm tội lần đầu:

b) có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt;

c) đã được giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù đối với người bị kết án về tội nghiêm trọng trở lên

d) có nơi cư trú rõ ràng;

đ) đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, án phí và các nghĩa vụ bồi thường dân sự khác 

e) đã chấp hành ít nhất một phần hai mức phạt tù đối với  hình phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất 15 năm đối với tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn.

Trường hợp người phạm tội là thương binh, bệnh binh thân nhân gia đình liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng, người đủ từ 70 tuổi trở lên, người khuyết tật nặng, hoặc người khuyết tật đặc biệt nặng, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi thì thời gian đã chấp hành ít nhất là một phần ba hình phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất 12 năm đối với chung thân đã được giảm xuống tù có thời  hạn;

2 (...) Trường hợp một người “phạm tội 2 lần trở lên” (mỗi lần phạm tội có đủ yếu tố cấu thành tội phạm quy định tại BLHS hoặc bị kết án 2 tội trong cùng 1 bản án (đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì không được coi là “phạm tội lần đầu”.

Đối với các trường hợp đang chấp hành án phạt tù về tội phạm nghiêm trọng trở lên phải thuộc trường hợp đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù mới được xét đề nghị tha tù trước thời hạn có điều kiện khi có đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật.

Đối với các trường hợp đang chấp hành án phạt tù về tội  ít nghiêm trọng  theo quy định tại Khoản 1 điều 66 Điều 3 Nghị quyết số 01 thì phải thuộc trường hợp bị xét xử, tuyên án về tội phạm ít nghiêm trọng quy định tại Điều 9 Bộ luật Hình sự (BLHS): “ là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt quy định đối với tội ấy là … phạt tù đến 03 năm”.

Kiểm sát việc xét, quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện

Tha tù trước thời hạn có điều kiện được áp dụng đối với người đang chấp hành án phạt tù có đủ điều kiện theo quy định của BLHS thuộc trường hợp phạm tội lần đầu, quá trình cải tạo có nhiều tiến bộ, đã chấp hành ít nhất là một phần hai mức phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn, đã chấp hành xong hình phạt bổ là hình phạt tiền, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại và án phí, có đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật thì được xem xét đề nghị tha tù trước thời hạn.

Việc tham gia phiên họp Hội đồng xét tha tù trước thời hạn có điều kiện    

Căn cứ Khoản 6 Điều 368 Bộ Luật Thi hành án hình sự, tại phiên họp xét tha tù trước thời hạn có điều kiện, Kiểm sát viên được cử tham gia phiên họp trình bầy quan điểm của Viện kiểm sát về việc đề nghị xem xét tha tù trước hạn có điều kiện của cơ quan đề nghị và việc tuân thủ pháp luật trong xét quyết định tha tù trước thời han có điều kiện.

Kết thúc phiên họp, yêu cầu Kiểm sát viên phải kiểm tra biên bản phiên họp để xác định tính có căn cứ về nội dung, diễn biến phiên họp và quyết định của Hội đồng về việc chấp nhận hoặc  không chấp nhận về việc tha tù trước thời hạn có điều kiện với từng phạm nhân. Yêu cầu ghi những sửa đổi, bổ sung (nếu có) vào Biên bản phiên họp. 

Kiểm sát chặt chẽ nội dung quy định tại Khoản 8 Điều 368 Bộ luật Tố tụng về nội dung Tòa án phải gửi quyết định cho VKSND cấp trên trực tiếp tại phần ghi “nơi nhận” của quyết định tha tù trước thời hạn nhằm đảm bảo về thời hạn xem xét trong thực hiện thẩm quyền kháng nghị của VKSND cấp tỉnh và VKSND cấp cao (đối với VKS cùng cấp là 7 ngày, đối với VKS cấp trên là 15 ngày).

Như vậy, quá trình xét giảm án tha tù Viện kiểm sát cùng cấp thực hiện kiểm sát theo quy định của Điều 66, Điều 106  Bộ luật Hình sự và Điều 365 Bộ luật Tố tụng hình sự tiến hành kiểm sát về nội dung và hình thức của quyết định sau khi nhận được quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện. Viện Kiểm sát cấp tỉnh thực hiện quyền kiến nghị, yêu cầu Tòa án nhân dân ban hành quyết định đính chính (sửa chữa) quyết đinh tha tù trước thời hạn có điều kiện.

Trong trường hợp chưa rõ về nội dung tư vấn, bạn có thể phản hồi, liên hệ với Công ty chúng tôi qua địa chỉ:

Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự

Địa chỉ: Số 85 Nguyễn Chí Thanh, phường Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội

Điện thoại: 024.6299.6666; Fax: 024.62.55.88.66

Web: hongbach.vn; Email: bach@hongbach.vn