Câu hỏi: Xin chào Luật sư, tôi đang có thắc mắc về pháp lý muốn được Luật sư giải đáp. Khoảng vài tháng trở lại đây, vợ chồng hàng xóm ở gần nhà tôi có đưa người mẹ chồng năm nay khoảng hơn 80 tuổi về ở cùng để phụng dưỡng. Qua tiếp xúc thì tôi biết được rằng do tuổi cao sức yếu nên trí nhớ của cụ đã không còn minh mẫn.
Trong quá trình sinh sống, tôi thường xuyên chứng kiến thấy cặp vợ chồng này quát tháo, la mắng, đối xử rất tệ bạc với người mẹ, thậm chí còn nhiều lần đánh đập bà cụ. Bản thân tôi và những người hàng xóm xung quanh khác đã nhiều lần góp ý nhưng vợ chồng nhà này không những không nghe mà còn chửi bới lại.
Xin hỏi Luật sư là hành vi của cặp vợ chồng trên có vi phạm pháp luật hay không? Nếu có thì vi phạm về tội gì? Hình phạt như thế nào? Xin chân thành cảm ơn các Luật sư!
Trả lời: Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự. Với nội dung câu hỏi của bạn thì Luật sư của Luật Hồng Bách có quan điểm tư vấn như sau:
Việc chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ khi ở tuổi xế chiều là nghĩa cử cao đẹp là truyền thống tốt đẹp nhân văn của dân tộc cần được phát huy. Tuy nhiên, đối với hành vi của đôi vợ chồng hàng xóm nhà bạn không chỉ vi phạm nghiêm trọng các giá trị chuẩn mực đạo đức xã hội, thuần phong mỹ tục mà còn là hành vi vi phạm pháp luật. Cụ thể, hành vi của người con đối xử với mẹ đã đủ yếu tố cấu thành tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình được quy định tại Điều 185 Bộ Luật hình sự 2015.
Về chủ thể thực hiện hành vi: Chủ thể của tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình cũng phải đảm bảo các yếu tố cần và đủ như: độ tuổi, năng lực trách nhiệm hình sự quy định tại các Điều 12,13 Bộ Luật Hình sự. Theo cách phân loại tội phạm trong lý luận hình sự thì đây là tội phạm ít nghiêm trọng, nên chỉ những người từ đủ 16 tuổi trở lên mới có thể trở thành chủ thể của tội phạm này. Do vậy, với những thông tin mà bạn cung cấp, thì vợ chồng người hàng xóm hoàn toàn đáp ứng về chủ thể thực hiện hành vi phạm tội này.
Về khách thể của hành vi này: Do vợ chồng người con hành vi đánh đập, ngược đãi, có lời lẽ lăng mạ, xúc phạm đối với bà mẹ đã xâm phạm trực tiếp các khách thể được các quy tắc, chuẩn mực đạo đức, pháp luật bảo vệ. Hành vi này tác động xấu, xâm phạm nghiêm trọng tới thuần phong mỹ tục, chuẩn mực đạo đức xã hội, nếp sống truyền thống gia đình của dân tộc.
Về mặt khách quan: Mặc dù đã được mọi người khuyên bảo nhưng vợ chồng người con vẫn cố tình thực hiện hành vi lăng mạ, xúc phạm đối xử tệ bạc với mẹ nhiều lần, diễn ra trong thời gian dài trong nhiều tháng, nhiều năm. Hành vi này không chỉ gây đau đớn về thể xác mà còn gây đau khổ về tinh thần cho người bị hành hạ.
Về mặt chủ quan của hành vi: Dù mẹ tuổi cao, nhận thức có phần bị hạn chế thì vợ chồng người con cũng không thể dựa vào đó để cho rằng có cơ sở xúc phạm, đối xử tàn ác với bà mẹ. Hành vi ngược đãi bà mẹ của cặp vợ chồng này được thưc hiện với lỗi cố ý trực tiếp, họ nhận thức được rằng việc đối xử tàn ác với mẹ sẽ gây ra những nỗi đau về thể xác và tinh thần cho mẹ và những nỗi đau này gây ra nỗi ám ảnh, khiếp sợ cho mẹ.
Như vậy, với những nội dung chúng tôi phân tích nêu trên, hoàn toàn có cơ sở để cho rằng đôi vợ chồng này đã phạm tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình quy định tại Điều 185 Bộ Luật hình sự 2015.
Về các chế tài mà vợ chồng người con có thể bị áp dụng do có hành vi ngược đãi mẹ:
Căn cứ vào tính chất và mức độ, hành vi phạm tội thì người thực hiện hành vi có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại Điều 50 Nghị định 167/2013/NĐ-CP với mức phạt tiền từ 1.500.000 đồng đến 2.000.000 đồng.
Ngoài ra, trong trường hợp gây ra hậu quả nghiêm trọng, người phạm tội có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 185 BLHS 2015 với mức hình phạt là cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm đối với những hành vi: a) Thường xuyên làm cho nạn nhân bị đau đớn về thể xác, tinh thần; b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm. Hoặc bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm với những hành vi:a) Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu; b) Đối với người khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng hoặc người mắc bệnh hiểm nghèo.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật sư liên quan đến vấn đề pháp lý bạn đang vướng mắc, Luật Hồng Bách xin chúc bạn và gia đình sức khỏe và bình an! Nếu còn những vấn đề chưa rõ thì bạn có thể phản hồi cho chúng tôi qua địa chỉ:
Công ty Luật TNHH Hồng Bách và Cộng sự
Trụ sở: Số 85 Nguyễn Chí Thanh, phường Láng Hạ quận Đống Đa, Hà Nội
Điện thoại: 024.6299.6666; Fax: 024.62.55.88.66
Web: hongbach.vn; Email: bach@hongbach.vn
